Logotyp MPK Poznań Sp. z o.o.
Kolejka Parkowa Maltanka
Strona Główna / MPK dzieciom: historia Kolejki Parkowej Maltanka

Komunikaty

04.10.2022
12.10.2022
Tymczasowe zawieszenie funkcjonowania przystanku „Bystra (BYST41)”

169  171  178  182  185  ...
03.10.2022
Remont nawierzchni na ul. Murawa – etap I

164  170  216  226
03.10.2022
Budowa ścieżki rowerowej na ul. Literackiej Przebudowa przystanku „Strzeszyn Grecki 01 (STGR01)”

1  6  15
01.10.2022
Mecz piłkarski Lech Poznań - Legia Warszawa

198  219  T12
01.10.2022
Zmiany rozkładów jazdy od 1 października br.

01.10.2022
Zmiany w komunikacji tramwajowej od 1 października br.

26.09.2022
Zakończenie remontu nawierzchni ulicy Zgoda

98
17.09.2022
Zmiany na linii 98 - prace na placu Wielkopolskim

176  183  911
12.09.2022
Wzmocnienie komunikacji autobusowej w ciągu ulicy Szelągowskiej

09.09.2022
Remont nawierzchni ulicy Zgoda

195
06.09.2022
Budowa chodników i platform przystankowych na ul. Koszalińskiej – etap I

01.09.2022
Zmiany rozkładów jazdy na liniach nocnych

01.09.2022
[AKTUALIZACJA] Zmiany tras w komunikacji tramwajowej i autobusowej od 1 września br.

01.08.2022
Zmiana statusu przystanków „Naramowice” i „Armii Poznań”

727
25.07.2022
Rozbudowa drogi powiatowej 2401P w Dąbrówce

213  214  218  223  224
20.06.2022
[AKTUALIZACJA] Zmiana miejsca zatrzymania autobusów nocnych na węźle „Most Dworcowy”

Sprawdź nasze oferty pracy!Reklamuj się w MPK!
maltanka-1994-rokMiejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Sp. z o.o. oprócz utrzymywania komunikacji tramwajowej oraz autobusowej w Poznaniu i okolicach posiada również koncesję na prowadzenie ruchu kolejowego na Kolei Parkowej Maltanka. Ruch na niej utrzymuje już 45 lat. Historia kolejki zaczęła się jednak jeszcze wcześniej, bo już w 1956 r.

22 lipca 1956 r. otwarto w Poznaniu kolejkę dziecięcą do Dębiny. Jej stacja początkowa znajdowała się naprzeciw końcowego przystanku tramwajowego Łęgi Dębińskie zlokalizowanego przy ul. Jordana. Tor kolejki zbudowano na zachodnim poboczu Drogi Dębińskiej. Od stacji początkowej Kolumbia prowadził on prosto do mijanki końcowej w Dębinie, położonej za skrzyżowaniem z ul. Piastowską, w lesie koło wiaduktu linii kolejowej Kluczbork – Poznań. Długość linii wynosiła 2,5 km, szerokość toru 600 mm. Tabor kolejki składał się z 5 wagonów osobowych (wyprodukowanych w Fabryce Pojazdów Szynowch ZPM H.Cegielski w Poznaniu) i lokomotywy spalinowej Wls40 (produkcji ZNTK Poznań, nr fabryczny 100). W 1957 r. kolejka została przekazana pod opiekę harcerzom i od tego czasu nosiła nazwę Harcerska Kolej Dziecięca. Kursowała ona w okresie wiosenno-letnim do końca lat sześćdziesiątych XX w. Na początku lat siedemdziesiątych zwożenie ziemi na nasyp trasy Hetmańskiej i następnie budowa wiaduktu tej trasy spowodowały dewastację toru kolejki w rejonie budowy. Podjęto więc wówczas decyzję o przeniesieniu kolejki w nowe miejsce. Nowa jej trasa miała połączyć Śródkę wzdłuż jeziora Maltańskiego z budowanym wówczas nowym Ogrodem Zoologicznym na Malcie.

Przeniesieniem kolejki zajął się Społeczny Komitet Budowy Kolejki Dziecięcej w Parku Tysiąclecia w Poznaniu. Komitetowi udało się doprowadzić w 1972 r. do budowy toru kolejki od pętli początkowej na Śródce przy rondzie do pętli końcowej przy nowym ZOO (wówczas jeszcze w budowie, otwarto je w 1975 r.) oraz wyposażyć kolejkę w tabor. Oprócz taboru przejętego z kolejki do Dębiny otrzymała ona 3 nowe wagony (zbudowane w Fabryce Lokomotyw i Wagonów ZPM H.Cegielski) i drugą lokomotywę spalinową - Wls50 (produkcji ZNTK Poznań, nr fabryczny 2211/1972). Możliwe stało się uruchomienie jednocześnie dwóch pociągów. Dla taboru zbudowano przy stacji początkowej prowizoryczny lokogaraż. Na pętli początkowej zbudowano stację Maltanka z osobnymi peronami dla wsiadających i wysiadających. Dwa przystanki pośrednie na trasie linii nazwano Ptyś i Balbinka. Były to główne postacie zapomnianej już dziś telewizyjnej dobranocki o przygodach kurczaka Ptysia i gąski Balbinki. Dwa perony (dla wysiadających i wsiadających) stacji Zwierzyniec zlokalizowano na pętli końcowej kolejki. Nazwy stacji i przystanków zostały wybrane w plebiscycie ogłoszonym przez popularną wówczas popołudniówkę – Express Poznański.

Uroczyste przekazanie kolejki do użytku nastąpiło 45 lat temu - 21 lipca 1972 r. Jej eksploatację powierzono Miejskiemu Przedsiębiorstwu Komunikacyjnemu w Poznaniu. Długość linii kolejki wynosi 3,5 km, szerokość toru 600 mm. Początkowo za budynki stacyjne przy peronach odjazdowych służyły stare kioski gazetowe. Społecznemu Komitetowi Budowy Kolejki Dziecięcej udało się doprowadzić w 1975 r. jeszcze do budowy funkcjonalnych pawilonów stacyjnych na stacji Maltanka i Zwierzyniec. W pierwszej kolejności - 27.06.1975 r. oddano do użytku pawilon stacji Maltanka. Po przekazaniu tych pawilonów do użytku społeczny komitet rozwiązał się. Nie udało się mu zbudować zaplecza technicznego kolejki. Do dnia dzisiejszego istnieje prowizoryczny lokogaraż, który MPK obudowało blachą i tylko w niewielkim stopniu powiększyło oraz w 1985 r. zbudowało w nim kanał przeglądowy. W lokogarażu nie mieści się cały posiadany przez kolejkę tabor.

W 1995 r. kupiono na Maltankę trzecią lokomotywę spalinową Wls 50 (nr fabryczny 1563 z 1964 r.). Jednak taki stan lokomotyw nie utrzymał się długo. W 1998 r. złomowano jedną z dwóch lokomotyw eksploatowanych od 1972 r. (nr fabr. 2211) Dopiero w 2008 r. stan lokomotyw Wls 50 zwiększył się ponownie do 3 jednostek (przybyła lokomotywa nr fabryczny 1225 z 1961 r.).. W 2000 r. złomowano dwa wagony osobowe. Ich stan inwentarzowy zmniejszył się do 6 szt. W 2008 r. firma Modertrans zbudowała dla kolejki dwa nowe wagony osobowe. Ich stan wzrósł ponownie do 8 szt.

Kolejka bardzo prędko stała się atrakcją turystyczną dla dzieci i młodzieży. Kursowała codziennie w okresach wiosenno-letnich (od końca kwietnia do października). Terminy kursowania ulegały nieznacznym wahaniom w zależności od sytuacji pogodowej i możliwości technicznych. Jedynie w 1989 r. był całkowicie wstrzymany ruch na kolejce, a w 1990 r. jej pociągi ruszyły dopiero 16 sierpnia. Spowodowane to było pogłębianiem i przebudową jeziora Maltańskiego oraz budową campingu przy ul. Krańcowej, w związku z przygotowaniami do Mistrzostw Świata w Kajakarstwie. Przesunięto wówczas także tor kolejki od stacji Zwierzyniec bliżej ul. Krańcowej i wprowadzono następnie go do wykopu, nad którym zbudowano wiadukt (czasami nazywany tunelem). W nowym miejscu (bardziej na zachód) zlokalizowano również przystanek Balbinka, na którym zbudowano mijankę oraz dwa perony jednokrawędziowe.

Staraniem członków Poznańskiego Klubu Modelarzy Kolejowych w maju 1993 r. został postawiony przy stacji Maltanka parowóz wąskotorowy na tor 600 mm Tx26-423 zbudowany w 1926 r. w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce S.A. w Chrzanowie.
5 września 1994 r. miłośnikom kolei udało się uruchomić na kolejce, wyremontowany w ZNTK Poznań, historyczny wagon spalinowy nazywany „Ryjkiem”, będący własnością Poznańskiego Klubu Modelarzy Kolejowych. Wyprodukowano go w 1932 r. w warszawskich zakładach Lilpop, Rau i Loewenstein. Z uwagi na to, że jest on zamknięty i ogrzewany możliwa była jego eksploatacja w okresie zimowym. Od 1994 do 2001 r. kolejka kursowała w dni wolne od pracy również w okresie zimowym. Od 17.02.2001 r. do marca tego roku Ryjek kursował codziennie w godz. 8-21. Było to związane z funkcjonowaniem sztucznego lodowiska nieopodal mety toru regatowego.

W 1998 r. rozebrano pawilon stacji Maltanka. W jego miejscu zbudowano stylowy budynek stacyjny o konstrukcji szachulcowej, wzorowany na architekturze dawnych obiektów kolejowych. 26.03.2000 r. został podpalony i spłonął pawilon stacji Zwierzyniec. Pozostała po nim jedynie konstrukcja nośna, na której zbudowano wiatę. Przez krótki okres od maja 2000 r. funkcjonował między stacją Zwierzyniec a mijanką Balbinka przystanek Przystań. W 2001 r. w związku z remontem toru konieczna okazała się jego likwidacja. W kwietniu 2001 r. wyremontowano torowisko między wiaduktem prowadzącym na pole kempingowe a rozjazdem wjazdowym na stację Zwierzyniec. Na podsypce z klińca i podkładach drewnianych ułożono nowy tor z szyn S-42 z mocowaniem za pomocą przytwierdzeń pośrednich typu K. 22.06.2002 r. kolejka otrzymała oficjalną nazwę „Kolej Parkowa Maltanka”. W 2012 r. przesunięto przystanek Ptyś w pobliże Term Maltańskich.

W 1999 r. Fabryka Pojazdów Szynowych wyremontowała parowóz Borsig z 1925 r. (wyprodukowany w zakładach Augusta Borsiga w Berlinie, nr fabryczny 11458). Jego kocioł naprawiły ZNTK w Pile. Dzięki staraniom miłośników kolei został on uruchomiony na kolejce w ruchu osobowym 28 sierpnia 1999 r. Jest on własnością Poznańskiego Klubu Modelarzy Kolejowych. W 2001 r. członkowie klubu wyremontowali dwuosiowy tender eksploatowany wcześniej jako pług odśnieżny na kolejce witaszyckiej. Został on sprzęgnięty z parowozem Borsig. Zwiększyły się wówczas znacznie możliwości pracy parowozu bez konieczności uzupełniania zapasów węgla i wody.